PPK czyli Pracownicze Plany Kapitałowe

Aby zachęcić polskich pracowników do oszczędzania na emeryturę w III filarze, czyli na rynku kapitałowym, Państwo wprowadziło tzw. Pracownicze Plany Kapitałowe. Celem tego projektu jest przejęcie roli, którą przedtem odgrywały OFE. Na czym polega ten pomysł, jak będzie wchodził w życie i kto z niego może skorzystać?

Czym są PPK i jak działają Pracownicze Plany Kapitałowe?

Pracownicze Plany Kapitałowe to system oszczędnościowo – inwestycyjny. Prowadzony przez szereg różnych podmiotów na rynku kapitałowym. Biorą w nim udział pracodawcy, którzy prowadzą PPK w zakładach pracy, zatrudnieni, którzy zbierają fundusze na swoich kontach emerytalnych. Państwo, które dofinansowuje zgromadzone środki z Funduszu Pracy, oraz firmy inwestycyjne i ubezpieczeniowe, które inwestują pieniądze z PPK.

Zebrane kwoty pracują na rynku finansowym dzięki inwestycjom w akcje, obligacje, oraz papiery wartościowe krajowe i zagraniczne. Proporcje pomiędzy poszczególnymi składnikami portfeli inwestycyjnych ściśle określa ustawa. Aby zapewnić bezpieczeństwo uczestnikom PPK, większość kapitału zostanie zainwestowana w narzędzia finansowe. Pozytywnie oceniane przez uznane instytucje ratingowe. Projekt przewiduje, że im starszy pracownik, tym bardziej zachowawczo będą inwestowane jego środki.

Stopniowe wdrażanie PPK w życie

Konta PPK dla zatrudnionych w zakładzie pracy osób prowadzi pracodawca, który wybiera konkretną instytucję do obsługi oszczędności emerytalnych w jego firmie. Co miesiąc przedsiębiorca odprowadza składki na PPK dla tych pracowników, którzy nie zrezygnowali z uczestnictwa w programie. Oszczędzający mogą także dobrowolnie odprowadzać większe kwoty na rzecz PPK.

Pracownicze Plany Kapitałowe wdraża się w etapach. Dając mniejszym firmom więcej czasu na przygotowanie się do tej reformy. Od 1 lipca 2019 r. konta PPK prowadzą firmy, które zatrudniają nie mniej niż 250 pracowników. Od stycznia 2020 r. ten obowiązek spada również na przedsiębiorstwa, w których pracuje co najmniej 50 osób. W połowie roku do PPK dołączą także pracodawcy zatrudniający 20 osób lub więcej. Ostatni etap programu wejdzie w życie na początku 2021 r. gdy do PPK dołączy reszta prywatnych pracodawców oraz pracownicy z sektora publicznego.

Kogo dotyczą Pracownicze Plany Kapitałowe?

PPK przewidziano dla pracowników w wieku 19-55 lat. Będą oni automatycznie zapisani do planów. Jednak osoby, które nie są zainteresowane uczestnictwem, otrzymają możliwość rezygnacji z udziału w programie. Osoby starsze, niż 55 lat, również mogą oszczędzać w ramach PPK. Najpierw jednak muszą zgłosić chęć uczestnictwa i zapisać się do projektu. Wszyscy pracownicy w odpowiednim wieku, z których dochodów opłacane są składki na ZUS, zostaną objęci PPK po pełnym wejściu reformy w życie.

Kto prowadzi i nadzoruje PPK?

Przewiduje się, że do udziału w prowadzeniu PPK zgłoszą się firmy, które prowadzą fundusze inwestycyjne i ubezpieczeniowe. Od ochotników wymaga się co najmniej 3 lat doświadczenia w prowadzeniu funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Lub ubezpieczeń związanych z funduszem kapitałowym. Kandydaci muszą mieć co najmniej 25 mln zł kapitału własnego. W tym nie mniej niż 10 mln w środkach płynnych.

Inwestorzy muszą udostępnić wymaganą ilość sub-funduszy o różnych profilach. Tak, aby prowadzić fundusze PPK dla osób z różnych kategorii wiekowych, a więc o odmiennych stopniach ryzyka i zyskowności. Do tej pory do PPK dołączyło kilkadziesiąt firm, znanych z prowadzenia funduszy i OFE, oraz korporacji ubezpieczeniowych. Nadzór nad inwestorami Pracowniczych Planów Kapitałowych sprawuje KNF.

Możliwości wypłacenia środków z PPK

Przewiduje się, że po ukończeniu 60 lat, uczestnik będzie mógł wypłacić od ręki 25% zebranych środków. Natomiast resztę pieniędzy dostanie w ratach w ciągu kolejnych 10 lat. Ci, którzy zechcą całą kwotę wypłacić od razu, będą musieli zapłacić podatek dochodowy od 75% zebranej kwoty.

Uczestnicy programu poniżej 45 roku życia będą mogli również wypłacić całość zebranych środków na pokrycie wkładu własnego do kredytu na cele mieszkaniowe. Tą kwotę trzeba będzie jednak zwrócić w ciągu 5-15 lat. Albo zapłacić od niej podatek dochodowy. Jeśli uczestnik, jego małżonek lub dziecko ciężko zachorują, będzie można wybrać z PPK do 25% środków. Bez opodatkowania i konieczności ich zwrotu. W przypadku śmierci jednego z małżonków, zebrane pieniądze będą wypłacane drugiej osobie. Pod warunkiem ukończenia 60 lat przez oboje emerytów. Zebrany kapitał będzie również podlegać dziedziczeniu.

Pieniądze można wypłacić także przed ukończeniem 60 lat. Wtedy jednak otrzyma się tylko 70% włożonych do systemu środków i trzeba będzie zapłacić od nich podatek. Utraci się wtedy wszystkie dopłaty rządowe, a 30% zebranej kwoty trafi do ZUS.

Liczy się na to, że PPK pomoże w promocji systematycznego oszczędzania i umożliwi podwyższenie otrzymywanej emerytury o około 20-25%. Sukces programu zależy w dużej mierze od zainteresowania prowadzeniem PPK przez inwestorów. Konkurencji wśród funduszy, jakości zarządzania i sytuacji na międzynarodowym rynku finansowym. Czas pokaże, czy Polacy zaufają Pracowniczym Programom Kapitałowym i pozostaną w ramach tego projektu III filara emerytalnego.