Mały ZUS czyli 500 plus dla firm

Obowiązkowe składki na ZUS od lat stanowią zmorę dla drobnych przedsiębiorców. Utrudniając im rozkręcenie firmy lub przyczyniając się do kłopotów finansowych w okresach słabszych wyników w działalności gospodarczej.

Aby ułatwić im prowadzenie niewielkiej firmy, państwo wprowadziło program “Mały ZUS”, zwany przez niektórych “500+ dla firm”. Ten system pozwala niektórym przedsiębiorcom płacić przez pewien czas niższą składkę na ubezpieczenia społeczne. Warto przyjrzeć się bliżej, na czym polega to rozwiązanie.

Kto może skorzystać z małego ZUS?

Program dotyczy przedsiębiorców, którzy w poprzednim roku kalendarzowym z prowadzenia swojej działalności gospodarczej osiągnęli przychody nie wyższe niż 30 minimalnych płac krajowych z grudnia poprzedniego roku. Pod warunkiem, że działalność trwała przez cały rok. Jeśli w poprzednim roku miały miejsce przerwy w działaniu firmy lub zawieszanie działalności, odpowiednią kwotę wylicza się proporcjonalnie do dni, podczas których firma była aktywna. Otrzymany wynik zaokrągla się do pełnych groszy.

Jako dni aktywnej działalności gospodarczej bierze się wyłącznie okres, w którym opłacano składki na ubezpieczenia społeczne. Jeśli więc przedsiębiorca pracował za granicą, lub działał w ramach KRUS, nie może uwzględnić tego okresu do wyliczania granicznej kwoty małego ZUS. Co ważne, pod uwagę brana jest wyłącznie działalność gospodarcza wpisana do rejestru CEIDG.

Kto nie skorzysta z małego ZUS?

Program “Mały ZUS” nie dotyczy osób dopiero rozpoczynających działalność gospodarczą. Lub prowadzących ją krócej, niż 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym. Dla nowych przedsiębiorców przewidziana została inna promocja – “ulga na start”. Na zniżki nie załapie się również przedsiębiorca, który korzystając z karty podatkowej stosował zwolnienie sprzedaży z VAT-u, podlegał ubezpieczeniom społecznym lub zdrowotnym. Również z tytułu innej pozarolniczej działalności gospodarczej, lub spełnia warunki do opłacania tzw. “preferencyjnych składek”. Warto wiedzieć, że po zakończeniu okresu “ulgi na start” lub “składek preferencyjnych” można skorzystać z Małego ZUS, jeśli spełni się wszystkie warunki programu.

Promocja “Mały ZUS” nie dotyczy także tych przedsiębiorców, którzy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonują dla obecnego lub byłego pracodawcy te same usługi, które przedtem wykonywali dla niego w ramach stosunku pracy.

Jak długo można stosować mały ZUS?

Przepisy pozwalają na stosowanie obniżonych składek w ramach programu “Mały ZUS” podczas 36 miesięcy z ostatnich 60 miesięcy. Jeśli więc przedsiębiorca łapie się na inne ulgi związane ze składkami, warto je wykorzystać wcześniej.

Wady programu “Mały ZUS”

Do programu można wejść wyłącznie na początku roku kalendarzowego. Więc przedsiębiorca, któremu w poprzednim roku skończy się termin “ulgi na start” lub “składek preferencyjnych”, przez kilka miesięcy będzie musiał płacić wysokie składki. Mimo, że jego dochody wcale nie ulegną zwiększeniu.

Ulga ta jest niedostępna dla samozatrudnionych, którzy zmienili stosunek pracy na działalność gospodarczą. Chociaż to właśnie ci przedsiębiorcy często zarabiają niewiele i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Z ulgi można korzystać maksymalnie przez trzy lata, a potem trzeba płacić składki w pełnej wysokości. Jeśli dochody firmy pozostają wciąż na tym samym poziomie, zmiana może się okazać bardzo uciążliwa. Gdy w danym roku chociaż minimalnie przekroczy się górny próg programu, przez następny rok trzeba będzie płacić wysokie składki. Co gorsze, próg ustala się w oparciu o dane z grudnia. Więc często do ostatniej chwili trudno się zorientować, czy stawka zostanie przekroczona czy nie.

Jak liczyć stawkę małego ZUS?

Najpierw trzeba ustalić przeciętny miesięczny przychód z poprzedniego roku. Biorąc przychód całkowity, dzieląc go przez liczbę dni, w ciągu których prowadzono działalność gospodarczą, oraz mnożąc uzyskany wynik przez 30. Otrzymany średni przychód miesięczny mnoży się przez współczynnik, który ogłaszany jest w Monitorze Polskim przez prezesa ZUS. W 2019 r. wynosi on 0, 5083, natomiast w przyszłym roku będzie już inny.

Otrzymany wynik przyrównuje się do kwoty 30% wynagrodzenia minimalnego oraz 60% prognozowanego wynagrodzenia średniego. Ponieważ podstawa wymiaru składek musi mieścić się w tych granicach.

Składki można opłacać od najniższego dopuszczalnego wymiaru, lub dobrowolnie zdecydować się na ich opłacanie od wyższej podstawy. Oczywiście ta decyzja będzie miała zasadniczy wpływ na wysokość ewentualnych świadczeń z ZUS, np. zasiłku chorobowego, macierzyńskiego czy opiekuńczego.

Ponieważ składki na ZUS stanowią znaczący koszt dla działalności gospodarczej o niskich przychodach, warto wziąć pod uwagę możliwości ich zmniejszenia. Takie programy jak “Ulga na Start”, “Składki Preferencyjne”, czy omawiany tu “Mały ZUS” znacznie wpływają na obniżenie obciążeń finansowych przedsiębiorcy. Przed skorzystaniem z promocji warto dokładnie sprawdzić ich warunki. Aby jak najlepiej zoptymalizować swoje obciążenia składkowe. Trzeba koniecznie zwrócić uwagę na wyłączenia i granice czasowe programów. Gdyż nieprawidłowo opłacone składki spowodują utratę prawa do świadczeń i problemy z bezwzględnym urzędem.