E-dowód czyli dowód elektroniczny
Każdy pełnoletni obywatel Rzeczypospolitej Polski musi posiadać dowód osobisty, czyli dokument potwierdzający tożsamość oraz polskie obywatelstwo. Pozwala on także wyjechać za granicę bez konieczności posiadania paszportu do krajów honorujących dowód osobisty, jako dokument podróży m.in. Hiszpania, Irlandia, Portugalia, Niemcy, Norwegia lub Włochy.
Nie wszyscy jednak wiedzą, że na terenie Polski można używać również tzw. e-dowodu, czyli dowodu osobistego z warstwą elektroniczną. Wszystkie dowody osobiste wydane po 4 marca 2019 roku są e-dowodami. Taki dokument wygląda bardzo podobnie do tradycyjnego dokumentu tożsamości, lecz na awersie znajduje się numer CAN. Dzięki niemu możemy skorzystać z elektronicznych funkcji, oraz zapobiec odczytaniu informacji przez osoby do tego nieuprawnione. Gwarantuje to bezpieczeństwo oraz ochronę przed oszustami i złodziejami.
Charakterystyczną cechą e-dowodu jest warstwa elektroniczna tzw. “chip”, który umożliwia nam bezdotykowe przesyłanie informacji. Wystarczy przyłożyć go do czytnika, aby szybko i bezproblemowo wykonać wiele operacji niemożliwych do zrealizowania przy posiadaniu tradycyjnego dowodu osobistego.
Wniosek o E-dowód czyli dowód elektroniczny
Wnioski o składanie e-dowodu można było składać już od marca 2019 roku. Każdy, kto złożył wniosek o dowód po tym terminie, automatycznie otrzymywał dokument tożsamości z wbudowaną warstwą elektroniczną. Proces wymiany jest rozłożony na 10 lat i potrwa do 2029 roku. Wymiana zwykłego dowodu na e-dowód nie jest konieczna. Jeśli jednak osoba zdecyduje się na wymianę swojego dotychczasowego dowodu na e-dowód, musi wypełnić wniosek w dowolnym urzędzie gminy, lub internetowo (Gov.pl). Podczas składania wniosku internetowo należy dokładnie zapoznać się z wymaganiami, jakie powinno spełniać zdjęcie dowodowe. Pozwoli to przyspieszyć proces wymiany, dzięki uniknięciu błędów podczas składania wniosku. Jeśli jesteś rodzicem, lub opiekunem prawnym, również możesz wnioskować o wydanie e-dowodu dla Twojego dziecka. Kurator również posiada możliwość złożenia wniosku dla swoich podopiecznych.
Korzyści z posiadania e-dowodu
Istnieje wiele korzyści posiadania e-dowodu. Podstawową funkcją jest oczywiście zidentyfikowanie osoby na podstawie dokumentu tożsamości. W zestawie danych zawarte są informacje o imieniu, nazwisku, numeru PESEL, obywatelstwie, a także o dacie i miejscu urodzenia. Wszystko to zapisane jest wewnątrz e-dowodu, umożliwi nam to bezproblemowe zalogowanie się na portalach administracji publicznej.
Kolejną z korzyści jest możliwość złożenia podpisu przy użyciu funkcji elektronicznej. Aby uzyskać tą funkcję przede wszystkim musimy wyrazić na to zgodę podczas wypełniania wniosku o wydanie e-dowodu. Podpis osobisty może służyć do podpisu dokumentów elektronicznych. Taka forma podpisu ma takie same skutki, jak podpis własnoręczny. Aby podpisać pismo przy użyciu e-dowodu należy umieścić dowód na czytniku, a następnie w okienku oprogramowania wpisać numer CAN. Kolejnym krokiem jest wybranie pliku, który chcemy podpisać, a następnie wprowadzenie 6-cyfrowego kodu PIN 2. Kod PIN możemy bezproblemowo zmienić przy użyciu oprogramowania do obsługi e-dowodu oraz czytnika. Można dokonać tego również w dowolnym urzędzie gminy. Dzięki dodatkowej warstwie elektronicznej, na dowodzie będziemy mogli również zostać obsłużeni dużo szybciej na lotniskach. Wszystko za sprawą aplikacji ICAO, znajdującej się w tym dokumencie tożsamości.
Bardzo pozytywną cechą e-dowodu, jest opcja potwierdzenia obecności w określonym miejscu i o określonym czasie. Operacja ta nie wymaga podania PIN-u i jest już umieszczona u każdego posiadacza e-dowodu. Osoby potrzebujące skorzystać z podpisu kwalifikowanego, mogą użyć do tego swojego wyżej wspomnianego dokumentu tożsamości z warstwą elektroniczną. Musimy jednak pamiętać, że dostawca, u którego kupujemy podpis kwalifikowany koniecznie musi być wpisany do rejestru kwalifikowanych podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne.
Co w przypadku gdy zgubimy E-dowód lub zostanie on nam ukradziony?
Jeśli doszło do kradzieży e-dowodu, należy zgłosić to w urzędzie gminy, lub internetowo na stronie Gov.pl. Skorzystanie z tej e-usługi spowoduje, iż Twój e-dowód od razu zostanie unieważniony, dzięki czemu nie zostanie wykorzystany do niewłaściwych celów przez osoby nieupoważnione. Tak samo należy postąpić w przypadku, gdy zgubimy e-dowód lub ulegnie on zniszczeniu. Jednakże w momencie, kiedy nie możesz znaleźć swojego dokumentu tożsamości i masz nadzieję, że uda Ci się go odzyskać, możesz zawiesić go na 14 dni. Korzystając z tej opcji, będziesz mieć czas, aby odszukać swój e-dowód i uniknąć potrzeby wyrabiania nowego dokumentu. Jeśli jednak zapomnisz cofnąć zawieszenia przed upływem dwóch tygodni, Twój e-dowód zostanie automatycznie unieważniony.
Odwołanie zawieszenia w ciągu 14 dni spowoduje, że Twój e-dowód odzyska ważność i dalej będzie można korzystać z e-usług. Najszybszym sposobem na zawieszenie dokumentu tożsamości jest skorzystanie ze strony internetowej Gov.pl, dzięki czemu mamy szansę na uniknięcie wszelkich prób popełnienia przestępstwa z wykorzystaniem naszego e-dowodu. Kradzież lub zagubienie e-dowodu należy również zgłosić w dowolnym banku. Dzięki temu będziemy bezpieczni przed działaniem oszustów i złodziei tożsamości. W sytuacji, gdy mamy pewność o zaistnieniu kradzieży, a policja została już przez Ciebie zawiadomiona o popełnieniu przestępstwa, nie trzeba ponownie zgłaszać tego w urzędzie gminy. E-dowód zostanie od razu unieważniony.