Dobrowolne składki ZUS

5 grudnia 2019 roku wpłynął do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowelizacja dotyczy przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. Rozszerzenie dotyczy także osób współpracujących.

Zmiany jakie proponuje nowelizacja.

Istniejąca ustawa nakłada na każdą osobę prowadzącą działalność gospodarczą, obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Ustawa nakłada taki sam obowiązek na osoby współpracujące. W projekcie nowelizacji zawarto wniosek zniesienia obowiązkowego odprowadzania składek. Zastąpić go ma pełna dobrowolność. Każdy przedsiębiorca w okresie 3 miesięcy od wejścia w życie tej ustawy powinien określić swoje stanowisko w tej sprawie.

Nowelizacja zakłada, że osoby nie zgłaszające zmiany z automatu dokonały wyboru dobrowolności w sprawie składek. Natomiast osoba pragnąca zachować dotychczasowe obowiązkowe składki, powinna to określić i zgłosić w terminie 3 miesięcy od chwili wejścia nowelizacji w życie. Zgłoszenie takie powinno być wykonane we właściwym oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Powyższe dotyczy także wszystkich osób uważanych za osoby współpracujące z przedsiębiorcą. Za osoby takie uważa się współpracującą żonę, dzieci i inne osoby niezatrudnione, a uznane za współpracujące.

Okres 3 miesięcy od chwili wejścia ustawy w życie byłby traktowany jako okres przejściowy, umożliwiający podjęcie decyzji o zmianie dotychczasowego statusu. Proponowane zmiany dotyczą składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe. Ubezpieczenie zdrowotne nie będzie podlegało dobrowolności i według nowelizacji pozostaje jako obowiązkowe.

Dobrowolne składki – czemu mają służyć proponowane zmiany?

Wysokość dotychczasowych składek na ubezpieczenia społeczne obowiązuje wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą. W obecnym systemie nie ma znaczenia czy przedsiębiorca uzyskuje przychody czy nie. Nie ma też znaczenia wysokość uzyskiwanych przychodów. Obowiązek biegnie od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej do dnia jej zakończenia. Taki system bywa bardzo niesprawiedliwy, zwłaszcza dla firm jednoosobowych jak i mikro przedsiębiorstw.

Zdarzają się takie sytuacje kiedy wiele małych firm uzyskuje przychody mniejsze lub nieznacznie przekraczające wysokość obowiązkowych świadczeń. Dzieje się tak bardzo często w przypadku małych jednoosobowych firm usługowych. Wprowadzenie wyboru dotyczącego dobrowolności świadczeń, może uratować wiele takich mikro przedsięwzięć przed niepotrzebnym zadłużaniem i bankructwem. Pozostawienie większej sumy pieniędzy w rękach osób prowadzących różne biznesy, może ułatwić lepsze, efektywniejsze funkcjonowanie na rynku. Większe pieniądze w portfelu to łatwiejsze decyzje dotyczące rozwoju.

Bardzo duże znaczenie ma takie rozwiązanie zwłaszcza na początku każdej działalności. Pierwszy etap działalności to w wielu firmach stan rozruchowy, wtedy przychody nie pojawiają się od razu, a świadczenia obowiązkowe już są. Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią poważne źródło budujące dochody państwa. Każda forma wpływająca na ich bezpieczne funkcjonowanie, odwdzięcza się budowaniem solidnych fundamentów gospodarki. Ograniczenie przymusowych opłat na rzecz różnych instytucji państwowych w perspektywie długofalowej, prowadzi do stabilnego i silnego rozwoju każdego podmiotu gospodarczego.

Rozwiązanie istniejące w innych krajach.

Niemiecki system ubezpieczeniowy w odniesieniu do przedsiębiorców jest otwarty. Otwartość sprowadza się do dobrowolności. Każdy przedsiębiorca sam decyduje o tym, czy odprowadza składki do niemieckiego systemu ubezpieczeniowego czy nie. Większość decyduje się na nie odprowadzanie składek. Trzymając się tej zasady sami starają się zabezpieczyć odpowiedni kapitał na starość. Pomocne im w tym są różne pozainstytucjonalne indywidualne formy ubezpieczeń. Stabilność całego niemieckiego systemu finansowego skłania wiele osób do wybrania odpowiedniej formy oszczędzania na przysłowiową starość. Kapitał jaki pozostaje w kasie niemieckiego przedsiębiorcy może być pomocny w jego rozwoju.

Angielski system ubezpieczeń również zakłada możliwość nie opłacania składek na odpowiednik polskiego ZUS-u. Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą w Anglii np. w formie spółki, może nie płacić składek na ubezpieczenia. W Anglii osoby prowadzące działalność, mające dochód poniżej ustalonego limitu nie mają obowiązku odprowadzania składek. Jest to bardzo dobre rozwiązanie dla osób będących na początku kariery biznesowej.

W wielu krajach europejskich docenia się znaczenie funkcjonowania małych przedsiębiorstw. Poprzez wprowadzanie rozwiązań dających przedsiębiorcy możliwości wyboru odpowiednich składowych ich biznesów wpływa się na ich rosnącą siłę. Powyższe przykłady pokazują, że przyjęte w złożonej propozycji nowelizacji ustawy rozwiązania, funkcjonują w różnej formie w różnych krajach. Efekt analogicznych rozwiązań wpływa między innymi na pozycję gospodarczą Niemiec i Anglii.

Należy również pamiętać o tym, że nie odprowadzając składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, każdy przedsiębiorca naraża się na brak wypracowania sobie przyszłej emerytury czy renty. Musi on zatem o nią zadbać we własnym zakresie.