Inwestowanie w obligacje skarbowe
– czy warto?
W czasach maksymalnie niskich stóp procentowych, ciężko o produkt finansowy, który dałby nam dodatkowo zarobić. Zarówno lokaty jak i konta oszczędnościowe nie przyniosą nam obecnie zbyt dużego zysku. Jeśli zależy nam na bezpiecznym źródle pomnażania kapitału, alternatywą mogą okazać się obligacje skarbowe czyli inaczej mówiąc – papiery wartościowe. Musimy jednak wiedzieć, że również w ich przypadku, oprocentowanie w 2020 roku uległo niekorzystnej zmianie. Czy warto nadal inwestować w obligacje skarbowe? Rozmawiamy na ten temat z Grzegorzem Zawadą – dyrektorem Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego.
Podobnie jak lokaty czy konta oszczędnościowe, tak również obligacje skarbowe dostępne są dla każdego. I nie trzeba specjalnej wiedzy, by zacząć w nie inwestować. Warto jednak wiedzieć, że istnieje kilka różnego rodzaju opcji, które dają różny procent zysku. Najbardziej korzystną opcją wydaje się inwestowanie w obligacje w długim horyzoncie czasowym.
Grzegorz Zawada – dyrektor Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego
Obligacje skarbowe są znane na rynku kapitałowym i stanowią podstawowy instrument finansowy współczesnego świata. Gwarantują bezpieczeństwo, jak i osiągnięcie satysfakcjonującego zysku. Z uwagi na prostotę konstrukcji można rzeczywiście stwierdzić, że są dostępne dla każdego. Inwestowanie w obligacje nie wymaga żadnej specjalistycznej wiedzy. Klienci mają możliwość wyboru okresu oszczędzania odpowiadającego potrzebom i oczekiwaniom,. Jak również wyboru częstotliwości odbierania odsetek. Mogą również wybrać obligacje, w zależności czy preferują produkt o oprocentowaniu stałym czy zmiennym.
PKO Bank Polski, pełniąc funkcję Agenta emisji obligacji detalicznych, posiada obecnie w ofercie 7 rodzajów obligacji Skarbu Państwa o symbolach: OTS, DOS, TOZ, COI lub EDO oraz ROS i ROD. Środki pieniężne można zainwestować odpowiednio na okres: 3 miesięcy, 2, 3, 4 lub 10 lat oraz 6 i 12 lat (dwa ostatnie wymienione rodzaje obligacji dedykowane są wybranej grupie nabywców). Aktualna oferta obligacji skarbowych jest wysoce konkurencyjna i znajdą ją Państwo na końcu naszej rozmowy.
Jak najbardziej polecamy inwestowanie w obligacje o dłuższym horyzoncie czasowym. Proszę zwrócić uwagę, iż obligacje 4-letnie oraz wszystkie pozostałe o horyzoncie inwestycyjnym dłuższym niż wymienione, zabezpieczają oszczędzającego przez skutkami inflacji.
Obligacje Rodzinne 500+
Ciekawą opcją inwestowania są bez wątpienia obligacje rodzinne. Mogą jednak z nich skorzystać wyłącznie beneficjenci programu Rodzina 500+
Tak. Obligacje rodzinne mogą nabywać wyłącznie beneficjenci programu Rodzina 500+. Przypomnijmy, iż beneficjentami tego programu są wyłącznie osoby, które złożyły wniosek i uzyskały imiennie decyzję przyznającą świadczenie wychowawcze. O którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zapisy regulujące nabywanie obligacji rodzinnych za świadczenia 500+ określają natomiast Listy emisyjne wydane przez Ministra Finansów.
Obecnie w ofercie dla tej grupy klientów znajdują się obligacje sześcioletnie (o symbolu ROS) oraz dwunastoletnie (o symbolu ROD). Bez wątpienia jest to bardzo atrakcyjna forma inwestowania. Z uwagi na fakt, iż oprocentowanie tych obligacji jest znacząco wyższe w porównaniu do innych rodzajów obligacji. Wynosi odpowiednio: 1,50% oraz 2,00% w skali roku, w pierwszym okresie odsetkowym. W kolejnych okresach odsetkowych – oprocentowanie jest naliczane jako suma wskaźnika inflacji oraz marży równej 1,25% dla ROS oraz 1,50% dla ROD.
Gdzie i jak kupić obligacje?
W jaki sposób możemy nabyć obligacje skarbowe? Czy można to zrobić również przez internet?
Obligacje Skarbu Państwa można nabywać za pośrednictwem systemów teleinformatycznych tj. przez Internet bądź telefon. Serwis obligacyjny dla klientów dostępny jest pod adresem: www.zakup.obligacjeskarbowe.pl, natomiast centrum kontaktu telefonicznego działa pod numerami 801 310 210 lub 81 535 66 55. Czynne jest od poniedziałku do soboty w godz. 8:00-20:00 z wyjątkiem dni ustawowo wolnych od pracy. Ponadto obligacje Skarbu Państwa są oferowane w ok 1000 Punktach Sprzedaży Obligacji umiejscowionych w Oddziałach PKO Banku Polskiego. Oraz Punktach Obsługi Klienta Biura Maklerskiego PKO BP na terenie całego kraju.
W celu nabycia obligacji skarbowych należy otworzyć tzw. Rachunek Rejestrowy, któremu towarzyszy zawarcie umowy PPZ (umowy o przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń) oraz wypełnienie ankiety MiFD. Wszystkich tych czynności można dokonać bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem Serwisu obligacyjnego. Warto również dodać, iż kupując obligacje Skarbu Państwa w sieci detalicznej, klient nie ponosi opłat i prowizji. Za prowadzenie Rachunku Rejestrowego również nie są pobierane opłaty.
Czy istnieje jakaś granica w przypadku środków, jakie mogą zostać zgromadzone w ramach obligacji skarbowych?
Granicą jest wielkość emisji określona dla każdego rodzaju obligacji w Liście emisyjnym wydanym przez Ministra Finansów. Dostępność emisji jest zatem jedynym ograniczeniem, przy założeniu że zakup obligacji następuje na Rachunku Rejestrowym. Pamiętajmy także, że obligacje skarbowe mogą być nabywane również na kontach IKE prowadzonych przez Biuro Maklerskie PKO BP (Konto IKE-Obligacje/Konto SUPER IKE). Tutaj ograniczenia w zakresie limitu wpłat w danym roku kalendarzowym określa ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Ustawa IKE).
Wykup obligacji przed terminem
Co w przypadku jeśli z różnych powodów będziemy zmuszeni wypłacić pieniądze przed określonym terminem? Czy wiąże się to z jakimiś finansowymi konsekwencjami?
Posiadacze obligacji Skarbu Państwa mogą swobodnie decydować o szybkim i bezpiecznym wyjściu z inwestycji. W przypadku obligacji oszczędnościowych o symbolach: DOS, TOZ, COI, EDO oraz rodzinnych: ROS i ROD – wycofanie środków pieniężnych z inwestycji wiąże się ze złożeniem dyspozycji tzw. przedterminowego wykupu. Którego zasady i warunki zawsze określa List emisyjny. Koszty związane z przedterminowym wykupem są uzależnione do rodzaju obligacji i obecnie wynoszą 0,70 zł (dla DOS, TOZ, COI i ROS) oraz 2,00 zł (dla EDO i ROD) od 1 sztuki obligacji.
Odrębnie Ministerstwo Finansów traktuje przerwanie oszczędzania w przypadku krótkoterminowych obligacji trzymiesięcznych o symbolu OTS. Tutaj opłata za wcześniejsze wyjście nie jest pobierana. Z uwagi na fakt, iż konstrukcja tego papieru zakłada otrzymanie należnych odsetek dopiero w dniu wykupu, nabywca obligacji korzystający z przedterminowego wykupu otrzymuje zawsze zwrot zainwestowanego kapitału.
Powszechnie uważa się, że podobnie jak lokaty terminowe, tak również obligacje skarbowe są jednym z najbardziej bezpiecznych form inwestowania pieniędzy. Czy jest tak jednak w 100%-ach?
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych – Skarb Państwa odpowiada całym majątkiem za zobowiązania wynikające z wyemitowanych lub wystawionych skarbowych papierów wartościowych. Dodatkowo ustawa mówi, iż wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa są dokonywane przed innymi wydatkami budżetu państwa. W praktyce oznacza to, iż w przypadku jakichkolwiek trudności w realizacji wydatków budżetowych Skarb Państwa ma obowiązek w pierwszej kolejności uregulować zobowiązania wynikające z wyemitowanych skarbowych papierów wartościowych. Czyli obligacje wykupić, a należny zysk w postaci odsetek wypłacić. Z powyższego wynika więc, że obligacje skarbowe są najbezpieczniejsze ze wszystkich zobowiązań jakie może mieć Skarb Państwa wobec obywateli.
Dziedziczenie obligacji skarbowych
Co dzieje się z obligacjami w przypadku śmierci inwestora? Czy w przypadku dziedziczenia papierów wartościowych, konieczne jest uiszczenie określonego podatku?
Do obligacji skarbowych, które są zapisane na Rachunku Rejestrowym nie można wskazać osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego. Zatem w przypadku śmierci posiadacza obligacji – niezbędnym jest przeprowadzenie postępowania spadkowego i podział majątku. Natomiast jeśli posiadacz obligacji spisał testament – wówczas zmiana własności następuje zgodnie z zapisami testamentu.
W przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku lub darowizny zastosowanie mają zasady opodatkowania. Określone w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Obowiązek rozliczenia podatkowego z Urzędem Skarbowym spoczywa na spadkobiercy. Natomiast konieczność uiszczenia podatku bądź zwolnienie z tego obowiązku zależy m. in. od grupy podatkowej, do której zaliczany jest spadkobierca. Zgłoszenia tego faktu w odpowiednim czasie w stosownym Urzędzie Skarbowym.
Podsumowując – co jest najważniejszą cechą obligacji, dla której warto inwestować w nie własne środki?
Nabywca obligacji skarbowych, poza posiadaniem bezpiecznego instrumentu, jest jednocześnie zabezpieczony przed skutkami rosnącej inflacji. Dodatkowo warto zauważyć, iż w przeciwieństwie do innych form inwestowania nabywca obligacji może, poprzez wybór właściwego rodzaju obligacji, dopasować sposób naliczania odsetek. Do swoich potrzeb (bieżących czy długoterminowych), czy też wycofać się z inwestycji w dogodnym dla siebie momencie. Dodatkową korzyścią w przypadku wszystkich rodzajów obligacji jest możliwość przedłużenia inwestycji na preferencyjnych warunkach. Przed dniem wykupu (w terminach określonych Listem emisyjnym) inwestor może dokonać zamiany obligacji na papiery nowej emisji korzystając wówczas z dyskonta.
Myślę zatem, że wszystkie wymienione atuty obligacji jak:
- bezpieczeństwo powierzonych środków (gwarancja ich zwrotu wraz z należnymi odsetkami)
- atrakcyjne oprocentowanie, konkurencyjne w stosunku do produktów oferowanych przez instytucje finansowe
- różnorodność w obrębie dostępnej oferty
- możliwości szybkiego wycofania środków, jak i kontynuowanie oszczędzania
mają kluczowe znaczenie dla klientów i przemawiają za tym, aby inwestować w obligacje skarbowe.